Dawno, dawno temu w Skandynawii

Vaesen jest grą wydaną przez szwedzkie wydawnictwo Free League Publishing. Jej akcja toczy się w alternatywnej wizji naszego prawdziwego świata. Cofniemy się w niej aż do XIX wieku i odwiedzimy skandynawskie kraje odważnie wkraczające w świat rewolucji przemysłowej. W tym miejscu warto zaznaczyć, że Black Monk Games wydał również polską wersję tego systemu. Posiada on dodatkową zawartość, która ułatwia Mistrzyni Gry i Graczom przeżywanie przygód na terenie okupowanej przez zaborców Polski. 

Sama rozgrywka nie odwołuje się do konkretnych zdarzeń historycznych i promuje raczej swobodne podchodzenie do związanych z nimi kwestii. Stanowią one tylko tło, a nie główną istotę całej opowieści. Główną ideą umiejscowienia akcji w takim settingu jest to, że postępująca industrializacja, rewolucyjne idee naukowe i wojny jak nigdy wcześniej zmieniają obraz świata. Coraz bardziej powszechna edukacja racjonalizuje myślenie i podaje w wątpliwość dawne ludowe prawdy, nazywając je przesądami oraz zabobonami. W tym samym czasie liczne migracje ludności wiejskiej na tereny miejskie stymulują budowy nowych fabryk i zakładów przemysłowych. Wszystko to sprawia, że stary porządek odchodzi w niepamięć.  

Są to okoliczności, które wymuszają zmiany nie tylko na ludziach. Vaesen, czyli wszelkiego rodzaju nadnaturalne istoty i duchy z folkloru skandynawskiego również muszą przystosować się do życia w nowych warunkach. Dawniej funkcjonowały obok człowieka, który dobrze wiedział, jak oddać im szacunek lub je obłaskawić. Jednakże na skutek postępu cywilizacyjnego stara wiedza i obyczaje zostały zapomniane, przez co mityczne stworzenia zaczęły częściej popadać w konflikty z ludzkością. 

O czym dokładnie jest Vaesen? 

Nie każdy jest w stanie dostrzec nadprzyrodzone istoty, gdyż te na co dzień pozostają niewidzialne. Ludzie bardzo łatwo zapominają o dawnych prawdach i ludowych mądrościach przekazywanych z pokolenia na pokolenie, bo w większości przypadków po prostu nie są w stanie fizycznie obcować z Vaesen. I nawet mimo tego, że stworzenia wciąż oddziałują na człowieka, to ich złość może być wytłumaczona nieszczęśliwym wypadkiem, rzucona przez nie klątwa obwołana zostanie chorobą, a pomoc wyświadczona przez mityczną istotę nazwana będzie łutem szczęścia. Większość nie wierzy już w to co nadnaturalne i racjonalizuje wszystko wokół siebie. 

Postacie Graczy nie są jednak zwykłymi ludźmi. Należą do tak zwanej Czwartkowej Dziatwy, czyli osób obdarzonych darem prawdziwego widzenia. Nie zawsze tak było, ale na skutek różnych wydarzeń ze swojej przeszłości w końcu zaczęli dostrzegać to co niewidzialne. Dzięki temu wiedzą doskonale, że istnienie Vaesen nie jest zabobonnym mitem, ale najprawdziwszym faktem. 

Dzięki tej wiedzy postacie graczy poświęcają się rozwiązywaniu problemów powiązanych z działalnością mitologicznych stworzeń. Werbuje ich Towarzystwo do spraw Badań nad Niewidzialnymi i Ochroną Ludzkości, dzięki któremu uzyskują niezbędne zasoby i wsparcie potrzebne do prowadzenia badań nad tajemnicami Vaesen.

W czym objawia się wyjątkowość Vaesen RPG?

Vaesen to gra łącząca elementy detektywistyczne i przygodowe z horrorem. Tworzy to bardzo ciekawą kompozycję, która w połączeniu z unikalnym settingiem może być podstawą do rozgrywania niezapomnianych sesji. 

Istnieje parę ważnych czynników, które wyróżniają Vaesen na tle innych gier. Jednym z nich jest założenie, że mitologiczne stworzenia, z którymi przyjdzie mierzyć się postaciom graczy, nie zawsze są z natury złe. Wszelkiego rodzaju konflikty między nimi a ludźmi niekoniecznie muszą wynikać z ich wrogości, czasem są po prostu kwestią nieporozumienia. Właśnie dlatego Widzący w swojej misji obrony ludzkości nie dążą za wszelką cenę do zniszczenia nadprzyrodzonych istot i starają się rozwiązywać problemy na różne sposoby. 

Po części może to wynikać również z kolejnego interesującego założenia gry, mówiącego o tym, że większość Vaesen jest praktycznie nieśmiertelna. Tradycyjna broń, którą dysponują ludzie, zazwyczaj nie jest w stanie zrobić Niewidzialnym dużej krzywdy. To wszystko sprawia, że Widzący muszą posługiwać się przede wszystkim swoim sprytem oraz wiedzą, żeby odkryć słabości danego stworzenia i znaleźć sposób na to, by móc z nim skutecznie walczyć. 

Warto wspomnieć również o tym, że postacie graczy, chociaż potrafią dostrzec Vaesen i zdają sobie sprawę z ich istnienia, wciąż są dość wrażliwymi ludźmi i często widok różnych nadprzyrodzonych zjawisk może wywrzeć na nich ogromne piętno. Dlatego w tym systemie dbanie o zdrowie psychiczne oraz walka z obezwładniającym strachem jest również bardzo ważną częścią rozgrywki wspieraną zarówno fabularnie, jak i mechanicznie.

Dołącz do Towarzystwa i stwórz postać Widzącego!

Wykreowanie własnego bohatera w Vaesen nie jest skomplikowane i nie powinno zająć dużo czasu. System opiera się na popularnej i stosunkowo prostej mechanice Year Zero Engine znanej między innymi z Tajemnic Pętli czy Obcy RPG. Wiele wyborów związanych z tworzeniem postaci jest powiązana przede wszystkim z fabularnymi założeniami gracza i nie wymaga od niego znacznej wiedzy na temat dokładnego działania systemu. Z pomocą naszego poradnika wykreujesz w pełni grywalnego członka Towarzystwa w zaledwie 10 krokach:

Krok 1 – wybranie archetypu 

Archetyp to podstawowe założenie, które określa, w czym specjalizuje się dany Widzący. Gracz może wybrać aż spośród dziesięciu różnych możliwości. Są to Ksiądz, Myśliwa, Oficer, Pani doktór, Pisarka, Powsinoga, Prywatny detektyw, Sługa, Uczona i Wiedźma. 

Każdy z dostępnych archetypów posiada po jednej wyróżniającej go cesze oraz umiejętności. Są one bardzo istotne, gdyż można podwyższyć je podczas tworzenia postaci ponad zwyczajowy poziom. 

ARCHETYP	NAJLEPSZA CECHA	NAJLEPSZA UMIEJĘTNOŚĆ
Ksiądz	Empatia	Przenikliwość
Myśliwa	Koordynacja	Walka dystansowa
Oficer	Koordynacja	Walka dystansowa
Pani doktór	Logika	Medycyna
Pisarka	Empatia	Inspirowanie
Powsinoga	Krzepa	Manipulacja
Prywatny detektyw	Logika	Śledztwo
Sługa	Krzepa	Siła
Uczona	Logika	Uczoność
Wiedźma	Koordynacja	Podstępność

Krok 2 – określenie wieku postaci

Kolejnym istotnym kamieniem milowym w tworzeniu Widzącego jest ustalenie tego, ile ma lat. Od tej kwestii zależy jego początkowa pula punktów cech i umiejętności, którymi może dysponować w kolejnych krokach. Młodsza postać ma większą liczbę punktów do rozdysponowania na przyrodzone cechy, a starsza posiada więcej przysposobionych z wiekiem umiejętności. 

GRUPA WIEKOWA	WIEK	PUNKTY CECH	PUNKTY UMIEJĘTNOŚCI
Młoda	17-25 lat	15	10
Dojrzała	26-50 lat	14	12
Stara	>50 lat	13	14

Krok 3 – nadanie postaci imienia

Na tym kroku decydujesz, jak będzie nazywać się Twój Widzący. Podręcznik zapewnia tu pomoc w postaci przykładowych skandynawskich imion i nazwisk dla każdego z archetypu. Możesz wybrać któreś z nich lub po prostu wymyślić własne. 

Krok 4 – przydzielenie punktów do cech

Podobnie jak w przypadku innych systemów opartych na mechanice Year Zero Engine, tak i w Vaesen postacie dysponują czterema podstawowymi cechami. Są to Krzepa, Koordynacja, Logika oraz Empatia. Każdej z nich musisz przydzielić od 2 do 4 punktów. Wyjątkiem jest najlepsza cecha Twojego archetypu, której wartość na początku gry może wynosić nawet 5. 

Krok 5 – rozdanie punktów umiejętności i ustalenie zasobności

Wiedza, wykształcenie i doświadczenie postaci objawiają się poprzez posiadane przez nią umiejętności. Są one oparte na cechach. Z Krzepą powiązane są Gibkość, Siła oraz Walka wręcz. Koordynacja wpływa na Medycynę, Podstępność i Walkę dystansową. Logikę odzwierciedlają Czujność, Śledztwo i Uczoność, a Empatia oddziałuje na Inspirowanie, Manipulację i Przenikliwość. 

Każda z umiejętności może mieć wartość w przedziale od 0 do 5. Jednakże na początku gry nie można przydzielić do żadnej z nich więcej niż 2 punktów ze startowej puli. Wyjątkiem jest najlepsza umiejętność danego archetypu, która może mieć wartość początkową wynoszącą 3. 

Punkty umiejętności można wydać także na zwiększenie atrybutu określonego jako Zasobność. Definiuje on poziom życia danego Widzącego i stan jego majętności. Maksymalne wartości Zasobności są wyszczególnione osobno dla każdego archetypu. 

Krok 6 – wybranie talentu

Każda z postaci graczy posiada wyjątkowy talent, który pozwala na uzyskanie przewagi w spotkaniach z Vaesen. Mogą być to zdolności, które dają określone, stałe przewagi albo wyjątkowe sztuczki, których można użyć raz na sesje. Podczas tworzenia Widzącego należy wybrać jeden z trzech talentów dostępnych dla danego archetypu. 

Krok 7 – ustalenie motywacji, traumy i mrocznego sekretu 

W tym kroku gracz ustala przede wszystkim zagadnienia fabularne, które pomogą mu lepiej wczuć się w odgrywaną postać. Motywacja to powód, dla którego dany Widzący ryzykuje swoje zdrowie i życie poświęcając się tropieniu Vaesen.  Trauma to wydarzenie z przeszłości, które jest powiązane z niewidzialnym światem. Mroczny sekret jest z kolei wstydliwym problemem, który Mistrzyni Gry może wykorzystać podczas rozgrywania tajemnicy, by dodać jej głębszego i bardziej osobistego dla postaci gracza wymiaru. 

Wszystkie powyższe aspekty można wymyślić samemu albo zainspirować się przykładami zaproponowanymi w podręczniku.

Krok 8 – określenie relacji z innymi postaciami graczy

Gry fabularne to zabawa grupowa. Z tego powodu Vaesen posiada mechanizmy, które mają dodatkowo zachęcić graczy do współpracy. Podczas tworzenia postaci należy określić relacje łączące poszczególnych Widzących, by dać im więcej powodów do trzymania się razem. Podręcznik również i w tym przypadku zawiera przykładowe więzi, które mogą wystąpić pomiędzy Twoją postacią i bohaterami współgraczy. 

Krok 9 – wylosowanie pamiątki i wybranie rynsztunku

Każdy z dostępnych archetypów posiada początkowy rynsztunek, z którego musisz wybrać interesujące Cię przedmioty. Są to rzeczy, które będą w stanie pomóc Twojej postaci rozwiązać tajemnicę związaną z Vaesen, a nawet przetrwać bezpośredni konflikt z nadprzyrodzoną istotą. Dodatkowo każdy z Widzących losuje też na początku tak zwaną Pamiątkę, która może być raz na sesję wykorzystana do wyleczenia jednego z negatywnych stanów postaci. 

Krok 10 – ostateczne szlify 

Na sam koniec należy ustalić ostatnie szczegóły. To miejsce odpowiednie, by dopracować historię postaci oraz określić jej charakter, wygląd, zawód oraz zwyczajowe zachowanie. 

Po wykonaniu tego ostatniego kroku nie pozostaje Ci już nic innego, jak zebrać resztę przyjaciół i wspólnie zacząć rozwiązywać zagadki powiązane z Vaesen.