Jeśli chcesz przygotować się do sesji jeszcze lepiej, sprawdź nasze darmowe PDF z dodatkami i pomocami do Dungeons and Dragons – tutaj.

Przed wyruszeniem w drogę…
Dungeons & Dragons to historycznie pierwszy i zarazem najpopularniejszy na świecie system RPG. Dziś krótkie wprowadzenie do tego, czym jest D&D i czego potrzebujecie, by zacząć własną przygodę w podziemiach pełnych smoków.

Gry RPG to rodzaj aktywności towarzyskiej mogącej łączyć zarówno elementy gier planszowych, dramy, narracji, jak i prostu dobrej zabawy! Rozgrywka polega na wcielaniu się w fantastyczne postaci i odgrywaniu ich ról (role-playing) w trakcie przygód, które przyjdzie naszym bohaterom przeżywać. Do rozpoczęcia swojej przygody będziecie musieli zebrać DRUŻYNĘ! Zasadniczo, aby zagrać potrzeba minimum trzech, ale najlepiej nie więcej niż pięciu osób.

Mnie najlepiej gra się w gronie znajomych przy jednym stole, ale obecnie na popularności zyskują też sesje rozgrywane przez internet, więc jeżeli chcecie szybko przekonać się, o co w tym wszystkim chodzi, możecie zajrzeć też na strony przeznaczone do wyszukiwania graczy chętnych do wzięcia udziału w sesjach D&D.

Jak to działa?
W trakcie sesji Dungeons & Dragons jeden z uczestników przyjmuje rolę Mistrza Podziemi (Dungeon Master, DM). To on przygotowuje scenariusz i prowadzi narrację. Opowiada graczom co dzieje się dookoła, pilnuje zasad, a także decyduje czy działania bohaterów się powiodły, czy może trzeba je sprawdzić za pomocą odpowiedniego rzutu kośćmi.

Pozostali uczestnicy zabawy, a więc gracze, są aktorami w tym scenariuszu. Z tą jednak różnicą, że nie wiedzą, co się wydarzy i nie mają przygotowanych kwestii ani reakcji na każdą sytuację, lecz wymyślają je sami na bieżąco, biorąc pod uwagę, jaką postacią grają.

Przykładowo:
Jan (Mistrz Podziemi) opisuje swoim graczom następującą sytuację: „Wędrujecie leśną drogą w stronę mającej znajdować się nieopodal karczmy, kiedy nagle słyszycie krzyki i zauważacie stojący w poprzek drogi wóz otoczony przez bandytów”.
Gracze: Maria (grająca elficką łuczniczką) i Wojtek (podróżujący po świecie jako krasnoludzki zabijaka) zapewne będą chcieli wiedzieć więcej o sytuacji, zanim zaryzykują wmieszanie się w tę kabałę.
Maria pyta więc: „Ilu jest napastników, a ilu obrońców? Jak wyglądają?”.
Jan odpowiada: „Jest tam trzech zamaskowanych łotrów z krótkimi mieczami oraz jeden stojący nieco dalej, właśnie repetujący kuszę. Przystępu do bogatego powozu broni jeden rycerz w pełnej płycie i wspierający go młody giermek. Dookoła leży kilka zabitych sług w jasnożółtych liberiach i naszpikowany bełtami bojowy rumak rycerza”.
Wojtek decyduje, że zgodnie ze swym charakterem, jego krasnolud, niewiele myśląc, chwyta za swój nieodłączny topór i rusza na pomoc!
Maria natomiast wydobywa strzałę z kołczanu na plechach i strzela do mierzącego w krasnoluda kusznika.
Po krótkiej walce, wsparci przez naszych poszukiwaczy przygód, obrońcy zwyciężają, a niedobitki napastników uciekają w las. Okazuje się też, że w karocy podróżuje… no właśnie kto? To oczywiście zależy od tego, co przygotował Mistrz Podziemi, a więc może jest tam bogaty lord, który będzie chciał zatrudnić bohaterów, może córka tegoż lorda podróżująca na spotkanie z niekochanym narzeczonym, a może zakuty w łańcuchy herszt banitów, którzy właśnie usiłowali go odbić?

Kości i karta bohatera
Powyższy opis starcia na leśnej drodze byłby jednak niekompletny, gdyby nie dodać, że w D&D (jak również w innych systemach RPG) obowiązują pewne zasady pozwalające rozstrzygać czy dana akcja zakończyła się powodzeniem, czy też kompletną klęską. W uproszczeniu – aby się o tym przekonać, należy wykonać odpowiedni rzut kośćmi i zajrzeć do karty bohatera.

O tym czy taki rzut jest wymagany decyduje zawsze Mistrz Podziemi. Do wykonywania tego typu testów w Dungeons & Dragons używa się zestawu siedmiu specjalnych kostek. Składa się na niego wszystkie pięć brył platońskich, o których mogłeś słyszeć na geometrii, a więc: czworościan, sześcian, ośmiościan, dwunastościan i dwudziestościan, oraz dwa wielościany nieforemne posiadające po dziesięć ścian. Dla ułatwienia każdą z tych kości określa się po prostu jako K i dodaje ilość ścianek np. K4, K6, K12 itd. W D&D najczęściej używamy K20. Możesz też spotkać się z określeniem D4, D6, D20… – wówczas D jest po prostu angielskim odpowiednikiem kości – dice.

Aby określić czy udało Ci się wykonać zaplanowaną akcję, należy rzucić K20, a następnie zajrzeć w odpowiednie miejsce karty postaci (w której umieszczone są wszelkie informacje o umiejętnościach i cechach Twojego bohatera), aby sprawdzić, czy Twój poszukiwacz przygód jest wytrenowany w umiejętności, której właśnie używasz. Jeżeli istotnie tak jest, odczytaną z karty wartość dodaje się do wyniku na kości i porównuje z poziomem trudności testu ustalonym przez Mistrza Podziemi. Jeżeli wynik jest równy lub wyższy niż poziom trudności ustalony przez Mistrza, to próba zakończyła się powodzeniem.
Kości i karta bohatera
Powyższy opis starcia na leśnej drodze byłby jednak niekompletny, gdyby nie dodać, że w D&D (jak również w innych systemach RPG) obowiązują pewne zasady pozwalające rozstrzygać czy dana akcja zakończyła się powodzeniem, czy też kompletną klęską. W uproszczeniu – aby się o tym przekonać, należy wykonać odpowiedni rzut kośćmi i zajrzeć do karty bohatera.

O tym czy taki rzut jest wymagany decyduje zawsze Mistrz Podziemi. Do wykonywania tego typu testów w Dungeons & Dragons używa się zestawu siedmiu specjalnych kostek. Składa się na niego wszystkie pięć brył platońskich, o których mogłeś słyszeć na geometrii, a więc: czworościan, sześcian, ośmiościan, dwunastościan i dwudziestościan, oraz dwa wielościany nieforemne posiadające po dziesięć ścian. Dla ułatwienia każdą z tych kości określa się po prostu jako K i dodaje ilość ścianek np. K4, K6, K12 itd. W D&D najczęściej używamy K20. Możesz też spotkać się z określeniem D4, D6, D20… – wówczas D jest po prostu angielskim odpowiednikiem kości – dice.

Aby określić czy udało Ci się wykonać zaplanowaną akcję, należy rzucić K20, a następnie zajrzeć w odpowiednie miejsce karty postaci (w której umieszczone są wszelkie informacje o umiejętnościach i cechach Twojego bohatera), aby sprawdzić, czy Twój poszukiwacz przygód jest wytrenowany w umiejętności, której właśnie używasz. Jeżeli istotnie tak jest, odczytaną z karty wartość dodaje się do wyniku na kości i porównuje z poziomem trudności testu ustalonym przez Mistrza Podziemi. Jeżeli wynik jest równy lub wyższy niż poziom trudności ustalony przez Mistrza, to próba zakończyła się powodzeniem.

Wracając do omawianego wcześniej przykładu leśnej potyczki… Jeżeli Maria deklaruje, że jej elfka strzela do bandyty z kuszą, to, aby dowiedzieć się czy trafiła, rzuca kością K20 i dodaje odpowiednią wartość z tabelki „Zręczność”, gdyż używając broni strzeleckiej testuje się właśnie tę cechę. Jeżeli poziom trudności dla tego strzału ustalony przez Jana wynosił 12, a wynik na kości rzuconej przez Marię to 10, natomiast z karty postaci wynika, że do rzutów na zręczność Maria powinna dodać jeszcze 4, to w sumie osiąga wynik 14. Oznacza to trafienie do celu.

Uwaga! Jeżeli gracz w czasie walki wyrzuci na kości maksymalny wynik, a więc 20, będzie to oznaczało automatyczne powodzenie oraz tzw. krytyczne trafienie, co łączy się z możliwością zadania podwójnych obrażeń i (w niektórych wypadkach) z natychmiastowym wyeliminowaniem przeciwnika!

Szczegółowe omówienie zasad, takich jak kolejność ruchów w walce, obliczanie obrażeń, rzucanie zaklęć itd. znajdziesz w podręcznikach przeznaczonych do D&D. Obecnie dostępne są także startery zawierające zwykle omówienie kluczowych zasad w zwięzłej formie, podstawowe kostki oraz kilka gotowych kart bohaterów.

Dobrym przykładem takiej pozycji jest dostępny w naszym sklepie Niezbędnik przeznaczony do piątej edycji D&D. Poza omówieniem zasad gry i sposobu tworzenia postaci zamieszczono tam tabelki dotyczące różnych rodzajów pancerzy i broni z objaśnieniem ich właściwości. Dodatkowo znajdziecie tam krótki bestiariusz omawiający stworzenia, z którymi mogą spotkać się Wasi bohaterowie, począwszy od goblinów czy wielkich szczurów, poprzez różne rodzaje nieumarłych, kończąc na nietypowych okazach, takich jak rdzewiacze, szary szlam czy olbrzymie ropuchy! Na samym końcu umieszczono trzy dodatki. Pierwszy z nich objaśnia działanie stanów, w jakich, np. na skutek obrażeń, mogą znaleźć się wrogowie lub bohaterowie – takich jak oślepienie czy ogłuszenie lub zatrucie. Drugi z kolei jest słowniczkiem angielsko-polskim podającym tłumaczenia najważniejszych terminów oraz ich skróty w obu językach, co może okazać się przydatne, gdyż spora część materiałów do D&D jest dostępna w języku angielskim. Ostatni dodatek zawiera syntetyczne omówienie podstawowych pojęć, takich jak: akcje, modyfikatory, stopień trudności czy atrybuty. 

Wprowadzenie do tworzenia postaci, a także przygotowane do uzupełnienia karty postaci i wiele innych ciekawych materiałów znajdziesz również za darmo w internecie – na przykład u nas!

Improwizacja
Jak pewnie się domyślacie, w czasie takiej rozgrywki może dojść do wielu nieprzewidzianych sytuacji. Może się okazać, że ze względu na wyjątkowo pechowe rzuty, gracze nie poradzą sobie z prostym przeciwnikiem i będą zmuszeni uciekać tam, gdzie spodziewaliśmy się raczej szybkiej wygranej. Może gracze postanowią pójść w trochę inną stronę lub zaproponują pomysłowe rozwiązanie jakiegoś problemu, które nie przyszło do głowy Mistrzowi w trakcie tworzenia scenariusza. Absolutnie nie należy się tym przejmować! Jest to również istotna cecha zabawy, jaką są gry fabularne. Oczywiście Mistrz Podziemi musi się wtedy wykazać pomysłowością i zdolnością do zaimprowizowania danej sytuacji. Jest to jednak właśnie ten aspekt, ze względu na który wielu ludzi na całym świecie pokochało gry RPG! Z kolei zaimprowizowane sytuacje często zapadają w pamięć lepiej niż najlepiej napisane scenariusze!

Kampanie
Scenariusze rozgrywane przez wiele sesji, w których występują ci sami bohaterowie, zwykle nazywa się kampaniami. Po każdej zakończonej sesji bohater gracza zdobywa pewną ilość punktów doświadczenia, które mogą zostać rozdysponowana w celu wykupienia nowych umiejętności czy poprawy statystyk. Dzięki temu gracze zyskują możliwość rozwijania swojej postaci tak, by ze zwykłego zawadiaki stała się wielkim wojownikiem, a z prostego magika potężnym czarnoksiężnikiem!

Jest wiele gotowych podręczników zawierających dokładne omówienie scenariuszy wraz z występującymi w nich miejscami postaciami i potworami. Jeżeli chcesz zostać Mistrzem Podziemi, możesz zarówno korzystać z tych materiałów, jak i wymyślać własne przygody lub, inspirując się gotowymi scenariuszami, modyfikować je na własne potrzeby! Powodzenia! 

A jeśli chcesz się dowiedzieć jak stworzyć postać w świecie Dungeons and Dragons to zapraszam Cię, awanturniku do naszych zapisków o tworzeniu postaci w 5 oraz 3.5 edycji: